Het depressiegala een aantal weken terug was een groot succes. Volop in de media, veel bekende Nederlanders en bijna helemaal uitverkocht. En trending op twitter. Kortom, het beoogde doel van meer aandacht voor psychische klachten was behaald. Van de week was het daarnaast #timetotalk dag en ook gaat #hetraaktmijook steeds meer viral op sociale media, waarbij je met een selfie en de tekst het raakt mij kan aangeven dat jij ook bent geraakt door psychische problemen, bij jezelf of in je omgeving. En immers met 1 op de 6 mensen is dat natuurlijk ook zo…

Het zijn allemaal mooie stappen die worden gemaakt. Ook in de krant en in praatprogramma’s wordt steeds makkelijker gepraat over psychische problematiek en wordt het erkend dat hier iets aan gedaan moet worden. Steeds meer mensen durven het een ziekte of aandoening te noemen en minder mensen zetten het weg in aanstellerij. De eerste stap van meer erkenning is daarom echt gemaakt, en met mijn blog probeer ik daar ook met een zandkorreltje aan bij te dragen.

Maar natuurlijk lopen ik, en al mijn mede patiënten (al vind ik dit een vervelend woord), nog steeds tegen veel dingen aan. Ik denk daarom dat de komende zaken verder noodzakelijk zijn voor het doorbreken van het stigma:

Verzekeringen

Dit is misschien wel het allerbelangrijkste om dit taboe/het stigma te doorbreken. Als je eenmaal een depressie hebt gehad betaal je 5x zoveel voor je overlijdensrisico verzekering, en ga dan nog maar eens proberen een hypotheek te krijgen. Je hebt alles weer op de rit na je psychische aandoening, en hebt deze onder controle door hevige therapie. Trots ben je op de stappen die je hebt gemaakt. Het is even lomp als homo’s die geen bloed mogen doneren, omdat ze zogenaamd aids zouden hebben. Na de overwinning van een psychische aandoening of de controle daarover heb je iets heel moois voor elkaar gekregen en verdien je veel meer het steuntje in de rug, in plaats van de wind van voren met een veel duurdere verzekering. Hetzelfde geldt voor de ziektekostenverzekering of enkele andere verzekeringen. De verzekeringen bezitten tal van reserves en het is gestoeld op solidariteit met elkaar, laat dat dan ook in alle verzekeringen terugkomen. Nu wordt je gestraft voor iets waar je absoluut niet zelf voor gekozen hebt. Het is van de zotten dat verzekeringen zo veel macht kan hebben over de samenleving, hier mag mijn inziens wel eens wat aan gebeuren. Ik weet dat sommige mensen niet graag hebben dat ik de vergelijking maak, maar dit zelfde geldt voor mensen die kanker hebben overwonnen, dat ze geen verzekering meer kunnen krijgen of alleen een veel duurdere is schandalig. Dat geldt mijn inziens na een psychische aandoening ook.

CBR

Wat voor het voorgaande geldt, geldt ook voor de monopoliepositie van het CBR. Ik vulde maar eerlijk in dat ik aan antidepressiva was begonnen. Vervolgens werd ik lelijk te woord gestaan dat het toch logisch was dat als ik dat pas 10 dagen voor mijn examen aangaf dat ik niet op examen kon? Daarvoor moest ik eerst een Eigen verklaring opnieuw kopen, een doktersverklaring hebben en nog eens psychiatrisch onderzoek laten verrichten door een onafhankelijk psychiater, en dat op eigen kosten. Dat ik dagelijks nog fiets en werkte en totaal geen last had van de bijwerkingen deed er niet toe. En waarschijnlijk moet ik straks ook om de paar jaar een rijtest doen, om te laten zien dat ik nog wel rijdbevoegd ben. Ik vind het van de zotten. Een groter stigma bestaat niet en een grotere prikkel om te liegen of het te verbergen ook niet. Mensen met een psychische aandoening krijgen zo een nieuwe schop tegen hun benen, die ze wederom niet verdienen. Houdt de macht van verzekeringen en het CBR eens een keer op. Er mag best onafhankelijk op toegezien worden, maar als een medisch specialist (mijn therapeute en dokter) toezeggen dat ik kan rijden, waarom moet ik dan nog 160 euro betalen om dat te laten checken?

Voorlichting / Scholing

Gedurende biologie krijg je van alles te horen over lichamelijke aandoeningen. Er staat echter vrij weinig in de boeken van biologie over psychische aandoeningen. Dit is wellicht te verklaren door het gebrek aan wetenschappelijk bewijs, maar volgens mij ligt deze met hersenonderzoek er nu voldoende. Gezien depressie momenteel volksziekte nummer 1 is pleit ik voor meer scholing. In het jeugdjournaal, op scholen, door ouders en op het werk. De bovengenoemde ontwikkelingen en hypes van de laatste tijd dragen absoluut bij, maar ik hoop erg dat we hierop voor blijven bouwen. Vanaf jongs af aan moet er worden gestuurd op preventie, en kennis. De toekomstige generaties moeten niet hetzelfde stigma hebben als de huidige samenleving, het vroeg bespreekbaar maken en het in een vroeg stadium naar hulp durven vragen zijn van essentieel belang. Er is nog veel te winnen!

Het woord depressie niet gebruiken als grap

Ik hoorde het afgelopen week weer meerdere keren: “Als je hier niet depressief van wordt weet ik het ook niet meer”. Een ongelofelijke opmerking als je het mij vraagt, maar iedereen durft hem te gebruiken. Je wordt niet depressief van een regenbui, van een chagrijnig iemand aan de telefoon of een slecht cijfer. Ik heb bij een griepje ook geen kanker of bij spierpijn MS. Met ziektes en aandoeningen moeten we niet spotten, en dus ook niet met psychische aandoeningen. Autisme, depressie moeten serieus genomen worden. Humor kan dingen bespreekbaar maken, maar absoluut niet door ziektes/aandoeningen in een verkeerde context te gebruiken. Laten we elkaar hierop corrigeren en met elkaar rekening houden!

Loop er niet van weg, help elkaar

Tenslotte merk ik nog steeds dat er het liefst om mensen met een psychische aandoening wordt heengelopen. Thomas, dat is diegene van die depressie toch?!, “Die mensen zijn echt gek”, “Volgens mij kan je die mensen beter opsluiten”, “Het zijn de zwakkeren van de samenleving”. Dit wordt al minder, maar in mijn meest zwakke periodes heb ik nauwelijks kaartjes gekregen, en was het daarna vaak dat mensen er niet naar durfde te vragen. Het moeilijkste voor iemand is vaak om hulp te zoeken. Het is daarom belangrijk om niet bang te zijn, geen afstand te nemen, maar juist een schouder te bieden. Niet alleen te denken in relativering en oplossingen, maar juist een luisterend oor te bieden en misschien het eerste stapje naar de hulpverlening samen durven te zetten. Zeg niet over zelfmoord, dat iemand dat niet mag zeggen, maar geef aan hoe verschrikkelijk je dat zou vinden of dat jij van mening bent dat de persoon sterk genoeg is om er bovenop te komen. Maar als je het niet weet, luister dan vooral. Doorbreek je eigen stigma, help die persoon met een psychose / psychische aandoening. Hoe er deze week werd gesproken over de moordenaar van Els Borst. Een hele erge daad, maar ook vooral doordat de juiste hulp er nooit was voor deze persoon. Als meer mensen niet van deze man weg waren gelopen had het waarschijnlijk veel beter kunnen aflopen…

En zo schieten mij er nog tal van dingen binnen die het stigma moet doorbreken; de wachtlijsten, onbegrip van huisartsen, te snel medicatie en te weinig therapie, de beperkte hulpverlening voor verwarde mensen (vaak door psychische aandoening), het veroordelen van alle persoonlijkheidsstoornissen en het ongemak daarover. Er zijn al veel organisaties die zich hiermee bezig houden, maar ik hoop dat jullie zelf je hier ook bewust van zijn en jullie hier je eigen steentje aan bijdragen..

Wat denken jullie dat verder nodig is om het stigma te doorbreken en hoe zit het met jou stigma?