De dagen in december zijn kort, maar toch gaan ze gestaag voorbij. Het is inmiddels alweer 8 december en het is nog maar 2,5 week tot de kerst en 3,5 week tot oud&nieuw. En erger nog: nog maar 23 nachtjes totdat ik officieel werkloos ben. Ofwel in het bezit van een nul uren contract en nog erg onduidelijk en vaag wat mij te wachten staat.
Zoals de meeste van jullie wel weten werk ik voor het WerkBedrijf Rijk van Nijmegen, dat betekent voor de afdelingen werk van verschillende gemeentes; voor de mensen die een bijstandsuitkering hebben (of sinds dit jaar officieel een participatiewetuitkering) en die arbeidsvermogen hebben, om deze mensen proberen aan het werk te helpen. Niet alleen door trainingen of werkmarkten, zoals velen denken, maar ook door middel van veel contacten met werkgevers en proberen werkgevers over te halen om deze mensen aan te nemen.
Bij veel mensen in de participatiewet is er echter wel iets aan de hand. Sociale, Psychische problematiek of soms gewoon een bepaalde beperking. Het is dan niet altijd zo dat je in een bepaalde regeling valt, waardoor je veel inkomensondersteuning ontvangt, je in een bepaalde regeling zit en je niet verplicht bent om te werken. En natuurlijk zijn de meeste van deze mensen ook gewoon bereid om te werken, maar wil het om bepaalde redenen niet lukken om aan werk te komen. Het is lang niet altijd het geval dat deze mensen te lui zijn, zoals vaak wordt gedacht. De juiste benadering, het juiste traject en het geven van hoop kan voor sommige mensen weer perspectief bieden op werk. Slechts voor een kleine groep is een schop onder de kont de juiste benadering, maatwerk en het herkennen van de juiste problematiek is dan ook van belang voor veel van mijn collega’s.
Als bedrijf werken we veel samen met het UWV, die hetzelfde werk doet, maar dan voor de mensen met een WW uitkering, met een ziektewetuitkering of voor mensen die in bepaalde regelingen vallen als de Wajong, WIA en nog vele andere regelingen. Dit doolhof van regelingen is voor mij soms nog ingewikkeld, dus laat staan voor jullie, maar ik begin het steeds beter te begrijpen. In ieder geval terug naar mijn verhaal: voor mijn situatie van inkomen moest ik contact opnemen met het UWV.
En hoewel de meeste mensen van jullie denken dat daar alleen maar verschrikkelijke mensen zitten, die niets begrijpen van ICT en die het liefst je veilige regeling willen afnemen en opeten en die je het leven zo zuur mogelijk willen maken, is dat absoluut niet het geval. Net als bij de gemeente moeten we de wet nou eenmaal uitvoeren en kan dat voor sommige wat pijn doen of komt dit soms vervelend over. Ik weet echter dat alle mensen dit ook proberen met de beste bedoelingen en als je de hele dag heel veel shit over je heen krijgt, en er meerdere gevallen bekend zijn van agressie, dat het soms nog moeilijk is om plezier en passie in je werk te hebben.
Enfin, terug naar mijn eigen situatie, vanaf over 3,5 weken is mijn inkomen erg onzeker. Ik besloot daarom langs het UWV te lopen, dat bij ons in het gebouw zit en eens te vragen wat ik het beste kon doen in mijn situatie. Mijn werkgever biedt mij pas weer een urencontract aan als ik stabiel uit therapie ben wedergekeerd. Tot die tijd is er onzekerheid, en die onzekerheid maakt mij behoorlijk gek de afgelopen weken. Moet ik nog wel uitgaan? Kan ik niet beter iets opzij zetten? Kan ik volgend jaar op vakantie? Kan ik mijn huur blijven betalen? En zo nog een heleboel vragen..
Met een consulent die hier helemaal thuis was legde ik mijn persoonlijke verhaal uit. Dagbehandeling, intensieve therapie en een nulurencontract per 1 januari. Wat kon ik het beste doen? WW aanvragen voor de uren die ik minder werk? Maar dan heb ik een sollicitatieplicht, terwijl ik eigenlijk niet beschikbaar ben voor die overige uren, in verband met therapie, of weet dat ik daar binnenkort naartoe moet. Bovendien heb ik werkzekerheid als ik uit therapie kom, dus dan is solliciteren ook niet nodig. Maar bij WW ben je daartoe verplicht, en kan er op gecontroleerd worden, kortom maar beperkt een optie eigenlijk.
De kans is daarnaast ook best groot dat ik in de eerste maanden van volgend jaar nog best veel kan werken, in verband met het feit dat de echte behandeling dan ook nog niet begonnen is. Eerst 4-6 weken met beperkte afspraken in de week voor de intake, daarna een korte periode tot adviesgesprek en daarna een wachtgroep voor 1 dag in de week. Kortom van rond maart/april of misschien nog wat later, gaat het echt beginnen. Ik wil in deze weken niet alleen maar vervelen en thuis zitten en ik wil het liefste andere mensen met problemen perspectief bieden op werk en hier in de backoffice mee bezig zijn.
Maar ik weet dus niet of dat kan, want als ik nog evenveel uren werk op dat nulurencontract in de eerste maanden, is de werkgever verplicht mij een contract te geven en dat willen ze juist niet als ik in therapie zit. De overige optie zou dan nog zijn: ziektewet aanvragen, echter dan mag ik ook helemaal niet meer er naast werken. Want je bent ofwel 100% ziek of 100% beschikbaar, een middenweg is er niet. Ook niet voor mij, terwijl ik juist nog zo graag wat wil werken naast therapie, maar daar ook wel beloond voor wil worden. Bij zowel de ziektewet als WW krijg ik 70% van mijn laatst verdiende loon en bij WW zal ik met werken ook alleen maar worden gekort voor de uren die ik werk.
Werken zal dus ook niet heel erg lonen naast mijn ww-uitkering en met een ziektewetuitkering is het niet eens toegestaan. Ik weet ook niet in hoeverre ik hiertoe in staat ben straks naast mijn therapie, dit hangt natuurlijk ook van het aantal dagen af (2/3/4/5). Kortom er is nog erg veel onzekerheid over mijn inkomen en ik zal ook alles in overleg moeten doen met mijn behandelaren. Maar met nog maar 23 nachtjes is alles onduidelijker en onzekerder als ooit. Genieten jullie allemaal maar van kerstcadeautjes en samenzijn van jullie inkomen, ik moet er nu zelf nog met mijn werkgever, UWV en behandelaren uitkomen. Inkomen – er uitkomen, ik moet er nog helemaal in komen hoe moeilijk 2016 zal worden. Gedurende mijn studie en afgelopen jaren had ik vrijwel altijd de luxe om vrij veel inkomen te hebben, omdat ik altijd veel (ernaast werkte). Dat dat inkomen nu zo wegvalt en er een erg zwaar traject voor mij klaarstaat, en dat er rondom alles nog zoveel onzekerheid bestaat, maakt dat ik momenteel best moeilijk mijn bed kan uitkomen. Maar voor het laatste stukje zekere inkomen van deze maand doe ik dat maar toch. Nog maar 3,5 week voordat ik voor mijn inkomen van instanties afhankelijk ben of het iedere maand een verrassing zal zijn hoeveel inkomen ik zal ontvangen…ik kan daar nog maar moeilijk inkomen..
Wist niet dat het bij de ziektewet alles of niets is. Hier in Zweden ben ik als huisarts verantwoordelijk voor de ‘sjukskrivning’ (ziekschrijving) en ik kan iemand voor 25, 50, 75 of 100% ziekschrijven. Zo kan iemand toch deels functioneren en kan je ook de reïntegratie met stappen opbouwen. Bovendien krijg je (maar dat weet ik niet helemaal zeker) je 100% loon voor de gewerkte uren en 80% voor de zieke uren.
Dat zal heel moeilijk zijn, die onzekerheid wat betreft je inkomen. Ik zit in de Wajong, maar heb werkmogelijkheden, dus wat dat betreft val ik onder de participatiewet nu. Op het moment zit werken er helaas niet in en dat geeft mij ook wel onzekerheid. Niet zozeer over mijn inkomen, als wel over mijn toekomst in het algemeen. Zal het ooit beter worden?